Գիտնականներն առաջին անգամ մարսային խոշորագույն ցնցումներ են գրանցել մոլորակի հակառակ կողմում

Գիտնականներն առաջին անգամ մարսային խոշորագույն ցնցումներ են գրանցել մոլորակի InSight մոդուլի կողմում: Սրանք Մարսի վրա մինչ օրս հաստատված ամենամեծ սեյսմիկ իրադարձություններն են: Բացահայտման նկարագրությունը ներկայացված է The Seismic Record ամսագրում:

ՆԱՍԱ-ի InSight մոդուլի կողմից Մարսի վրա տեղադրված սեյսմոմետրը մինչ օրս երկու խոշորագույն սեյսմիկ իրադարձություն է գրանցել, որոնք տեղի են ունեցել միմյանցից մի քանի օրվա տարբերությամբ: Մարսի 4,2 եւ 4,1 մագնիտուդով ցնցումները հայտնաբերվել են մոլորակի հեռավոր InSight կողմում եւ հինգ անգամ ավելի ուժեղ են եղել, քան նախկինում գրանցված ամենամեծ իրադարձությունը:

Հետազոտողների միջազգային խումբը վերլուծել է Մարսի վրա SEIS սեյսմոմետրի տվյալները: Նրանց հաջողվել է նույնականացնել արտացոլված PP եւ SS ալիքները՝ 4,2 մագնիտուդով, որոնք կոչվում են S0976a: Սեյսմոլոգները պարզել են, որ մարսային ցնցումները տեղի են ունեցել 2021 թվականի օգոստոսի 25-ին՝ Մարիներ հովիտներում։ Սա հսկա համակարգ է Մարսի վրա: Գիտնականները նշում են, որ նախկինում այդ տարածքում սեյսմիկ ակտիվության կասկած է եղել, սակայն առաջին հաստատումը միայն հիմա է ստացվել։

24 օր անց սեյսմոգրաֆը գրանցել է մեկ այլ S1000a իրադարձություն՝ 4,1 մագնիտուդով։ Հետազոտողները չեն կարողացել ճշգրիտ որոշել ստորգետնյա ցնցման էպիկենտրոնը, սակայն այն նույնպես գտնվում է Մարսի SEIS-ի կողմում: Գիտնականները նշում են, որ այս իրադարձության համար SEIS-ին առաջին անգամ հաջողվել է ֆիքսել ցրված լայնակի ալիքները (Pdiff), որոնք հատում էին թիկնոցի եւ միջուկի սահմանը: Բացի այդ, պարզվել է, որ S1000a-ն ամենաերկար սեյսմիկ ակտիվությունն է եւ տեւել է մոտ 94 րոպե, գրում է «Տեխկուլտը»։

Ինչպես նշում են աշխատանքի հեղինակները, մարսյան երկու ցնցումները տեղի են ունեցել միջուկի ստվերի գոտում, այն տարածքում, որտեղից երկայնակի եւ լայնակի ալիքները չեն կարող ուղղակիորեն մոտենալ InSight սեյսմոմետրին: Մոլորակի միջուկը արտացոլում կամ աղավաղում է սեյսմիկ ալիքը։ Ուստի այս գոտուց PP եւ SS ալիքները առնվազն մեկ անգամ արտացոլվում են մակերեսից մինչեւ սեյսմոմետր մտնելը: Իսկ ալիքները, որոնք անցնում են «ուղիղ գծով», դիֆրակցիայի են ենթարկվում միջուկի եւ թիկնոցի սահմանին։