Ամռանը սպասվում է Covid-ի նոր FLiRT շտամի բռնկում. ո՞վ է վտանգի տակ և կօգնի՞ պատվաստումը
Վիրուսաբանները նախազգուշացնում են կորոնավիրուսի նոր շտամների տարածման մասին, որոնք արդեն տարածում են գտել Ամերիկայում և Եվրոպայուն։ Վտանգն այն է, որ FLiRT խումբը ներառում է մի քանի հատկապես վարակիչ մուտացիաներ։
Մայիսի կեսերին ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնը տրամադրել է այս վիճակագրությունը: Մարտի վերջին KP.2 տարբերակը պատասխանատու էր վարակների 4%-ի համար, մինչդեռ նրա մայր շտամը՝ JN.1-ն առաջացնում էր հիվանդությունների ավելի քան 50%-ը: Մայիսի սկզբին իրավիճակը կտրուկ փոխվել էր՝ KP.2-ն առաջացրել էր վարակների մոտ 28%-ը՝ առաջ անցնելով JN.1-ից՝ որպես գերիշխող: Փորձագետները կարծում են, որ JN.1 վարակի նախկինում ձեռք բերված տարբերակը պետք է ապահովի բավականին հուսալի պաշտպանություն FLiRT խմբի բոլոր շտամներից: Այնուամենայնիվ, ավելի հին տարբերակով վարակը դժվար թե նույն կերպ աշխատի: Ռոսպոտրեբնադզորի տվյալներով՝ JN.1-ը ներկայումս գերիշխող է Ռուսաստանում՝ վարակների 88%-ի պատճառ։ Պոտենցիալ KP.2 տարբերակը կդառնա աշխարհում ամենատարածված տարբերակը, թեև այս պահին վիրուսաբանների համար դժվար է համարժեք գնահատել հեռանկարը:
Սպառողների իրավունքների պաշտպանության և մարդու բարեկեցության վերահսկման դաշնային ծառայության (Ռոսպոտրեբնադզոր) փորձագետների տվյալներով՝ 2024 թվականի մայիսի 15-ի դրությամբ Ռուսաստանում FLiRT խմբից կորոնավիրուսային վարակի շտամներով ոչ մի վարակ չի հայտնաբերվել: Սակայն ապրիլի երկրորդ կեսից դեպքեր են գրանցվել տասնչորս երկրներում, առավել հաճախ՝ ԱՄՆ-ում և Մեծ Բրիտանիայում։ Բաժանմունքը նաև պարզաբանել է, որ այս մուտացիաները (KP1.1 և KP.2) առաջացել են Omicron ընտանիքից, որոնց շտամները խիստ վարակիչ են, սակայն հիվանդությունը, որպես կանոն, տեղի է ունենում ավելի քիչ ծանր ձևով։ Նրանք, ովքեր պատվաստվել էին, իրենց ամենալավն էին զգում, երեխաների և երիտասարդների մոտ հիվանդությունն ավելի ծանր էր, և նրանք ավելի հաճախ պահանջում էին հոսպիտալացում:
Չնայած այն հանգամանքին, որ FLiRT խմբի վիրուսի շտամները վարակիչ են, դրանք ծանր հիվանդություն չեն առաջացնում: Այնուամենայնիվ, մարդկանց որոշակի խմբեր պետք է հատկապես զգույշ լինեն։ Առավել զգայուն են նրանք, ովքեր առավել ռիսկային են՝ տարեցները, թուլացած իմունային համակարգով մարդիկ և այլ հիվանդություններ ունեցող մարդիկ:
Քանի որ նոր շտամները ծագել են Omicron-ից, մասնագետներն ասում են, որ վարակի նշանները, հավանաբար, նման են:
«Ախտանիշների առումով մենք որևէ նոր կամ անսովոր բան չենք տեսնում այս տարբերակների վերաբերյալ: Մենք դեռ տեսնում ենք ավելի մեղմ հիվանդություններ, բայց դա, հավանաբար, ոչ թե այն պատճառով, որ վիրուսն ավելի մեղմ է, այլ այն պատճառով, որ մեր իմունիտետն այժմ շատ ավելի ուժեղ է: Մի քանի տարվա պատվաստումներից և վարակվելուց հետո բնակչության մեծ մասը կարող է ավելի լավ պայքարել վիրուսի դեմ՝ չվախենալով լուրջ հիվանդությունից»:
