Եթե զգում ես, վազի՛ր. հոտեր, որոնք զգուշացնում են վտանգի մասին
Փտած ձու, կոյուղաջրեր, փտած միս. այս բոլոր հոտերը մեզ միանգամից զզվանք են պատճառում: Բայց կարո՞ղ է ուժեղ գարշահոտը լինել ոչ միայն տհաճ, այլ մահացու: Իրականում որոշ հոտեր ոչ միայն գրգռում են հոտառությունը, այլեւ իրական վտանգ են ներկայացնում առողջության համար։ Ջրածնի սուլֆիդից մինչև արտանետվող գոլորշիներ՝ աշխարհը լի է թունավոր միացություններով, որոնք կարող են թունավորման, ուշագնացության և նույնիսկ մահվան պատճառ դառնալ։ Եկեք պարզենք, թե որ գարշահոտ նյութերն են ամենավտանգավորը.
Ինչի մասին են զգուշացնում տհաճ հոտերը
Հակառակ տարածված կարծիքի, միայն հոտը չի կարող սպանել մարդուն։ Ըստ Popular Science-ի, հնում կար միազմայի տեսություն, որը ենթադրում էր, որ հիվանդությունները տարածվում են գարշահոտ օդի միջոցով: Մարդիկ հավատում էին, որ որքան ուժեղ է գարշահոտությունը, այնքան ավելի վտանգավոր է հիվանդությունը։ Սակայն ժամանակի ընթացքում գիտնականները պարզեցին, որ վարակների համար պատասխանատու են ոչ թե հոտերը, այլ պաթոգեն բակտերիաները։
Այնուամենայնիվ, տհաճ հոտերը կարևոր դեր են խաղում՝ նրանք մեզ զգուշացնում են հնարավոր սպառնալիքի մասին: Մեր քիթը հագեցած է միլիոնավոր ընկալիչներով, որոնք հայտնաբերում են օդում առկա քիմիական միացությունները: Երբ մենք զգում ենք ուժեղ կամ փտած հոտ, դա նշանակում է, որ շրջակա միջավայրում կարող են լինել վնասակար նյութեր, քայքայվող օրգանական նյութեր կամ նույնիսկ թունավոր գազեր։ Հոտն ինքնին վնաս չի պատճառում, բայց օգնում է մեզ ժամանակին հեռանալ վտանգավոր վայրից։
Այնուամենայնիվ, չնայած մեր հոտառության կարևորությանը, մենք հազվադեպ ենք մտածում դրա արժեքի մասին, քանի դեռ չենք կորցրել այն: Օրինակ՝ հետազոտությունը պարզել է, որ COVID-19-ից ապաքինված մարդկանց գրեթե 60%-ը ժամանակավորապես կորցրել է հոտառությունը՝ ընդգծելով, թե որքան կարևոր է այս մեխանիզմը մեր գոյատևման համար։
Վտանգի հոտ - ինչպիսի՞ն է այն:
Մենք արդեն հասկացել ենք, որ հոտերն իրենք չեն կարող սպանել, բայց չպետք է անտեսել դրանք: Եթե մարդը գարշահոտ է զգում, դա վտանգի նշան է՝ շուրջը կարող են վտանգավոր նյութեր լինել։ Կարևոր է ճանաչել նման հոտերը և ժամանակին հեռանալ ռիսկի գոտուց։
Գազի հոտ
Գազը ամենանենգ թշնամիներից է։ Բնական գազն ինքնին հոտ չունի, բայց դրան ավելացվում է սուր, զզվելի հոտով խառնուրդ։ Դա արվում է միտումնավոր, որպեսզի մարդիկ ժամանակին նկատեն արտահոսքը։ Գազի ներշնչումը կարող է հանգեցնել շնչահեղձության, իսկ սենյակում կուտակումը կարող է հանգեցնել պայթյունի: Եթե բնակարանում գազի հոտ է գալիս, չպետք է միացնեք տան լույսերը կամ կենցաղային տեխնիկան, քանի որ դա կարող է պայթյունի պատճառ դառնալ։ Փոխարենը, դուք պետք է բացեք պատուհանները և զանգահարեք շտապ օգնության ծառայություններ:
Այրված պլաստիկի հոտը
Եթե այրվող պլաստիկի կամ ռետինի հոտ է գալիս, օդում կարող են լինել թունավոր նյութեր, ինչպիսիք են ֆորմալդեհիդը և բենզոլը: Նրանք առաջացնում են գլխապտույտ, սրտխառնոց, շնչառական ուղիների գրգռում։ Ամենից հաճախ այս հոտը կապված է էլեկտրական տեխնիկայի գերտաքացման հետ։ Կարևոր է արագ գտնել խնդրի աղբյուրը և վերացնել այն, հակառակ դեպքում կարող եք լրջորեն թունավորվել կամ դառնալ հրդեհի զոհ։
Ամոնիակի հոտը
Ամոնիակի սուր հոտը, որը նման է ամոնիակին, հանդիպում է կենցաղային քիմիկատներում, պարարտանյութերի պահեստներում և վատ օդափոխություն ունեցող վայրերում: Գոլորշիների ներշնչումը առաջացնում է լակրիմացիա, հազ և լորձաթաղանթների այրվածքներ։ Հատկապես վտանգավոր է, եթե ամոնիակն առկա է բարձր կոնցենտրացիաներով, դա կարող է հանգեցնել շնչահեղձության:
Ջրածնի սուլֆիդի հոտը
Ջրածնի սուլֆիդը, հոտ է գալիս փտած ձվի, արտազատվում է օրգանական նյութերի քայքայման ժամանակ։ Փոքր քանակությամբ այն առաջացնում է գլխացավեր, իսկ մեծ քանակությամբ կարող է կաթվածահար անել շնչառական կենտրոնը։ Այս գազի նենգությունն այն է, որ սաստիկ թունավորվելիս մարդը դադարում է զգալ այն, ինչն էլ ավելի վտանգավոր է դարձնում իրավիճակը։
Բորբոսի հոտը
Եթե սենյակում բորբոսի ու խոնավության հոտ է գալիս, նշանակում է այնտեղ սնկեր են հայտնվել։ Նրանց սպորները կարող են առաջացնել ալերգիա, հազ և նույնիսկ խաթարել նյարդային համակարգի աշխատանքը։ Նման վայրում երկար մնալը կարող է լրջորեն ազդել ձեր առողջության վրա։ Ուստի կարևոր է բացահայտել խոնավության աղբյուրը և հնարավորինս շուտ վերացնել այն:
